Op het IJmeer, ergens tussen Forteiland Pampus en de kust van de Zuidelijke Flevopolder, 14 oktober 2012.

Wachten op de start in kou en regen – foto Jan Smit

Een grauwe mistsluier trekt over het water waar ruim 30 catamarans liggen te wachten op hun start. Wij zeilers zitten liever hier, op het water, dan bij de kachel, alhoewel menigeen in gedachten afdwaalt naar de open haard bij moeder de vrouw.

We wachten. Op het wedstrijdcomité, op de wind, op de groep die voor ons start. Het is oktober, het is najaarsbokaal, een al tientallen jaren oude traditie. Jaar in jaar uit leren we het Hollandse oktoberweer beter kennen, soms in zwembroek of bikini, vandaag zo dik en warm mogelijk ingepakt en toch kou lijdend.

De mistsluier trekt op, de zon breekt door. Warmte! Een vergeten en onverwacht fenomeen op deze koude oktober zondag. Wolken dekken de zon alweer af, waar gaat de meeste wind staan? Koude regen daalt op ons neer, en we wachten. De toeter gaat, de eerste groep gaat over zes minuten starten. Onze groep over 11 minuten, nog 11 minuten en dan is het tijd voor actie en worden we weer lekker warm.

We beginnen na te denken. Waar gaan we starten? Wat doen we na de start? Waar gaan we overstag? Zal het allemaal zo gaan als we het nu uit zitten te knobbelen? Het leidt in ieder geval af. Maar we moeten ook opletten, op andere boten dat ze niet tegen ons aandrijven. We liggen over bakboord, maar er is al een boot naar de wal met een gat in haar zij.

De eerste groep vertrekt, de geluksvogels worden alweer warm. Snellere boten, drie rondjes, wij doen er straks twee. Dan komen we allemaal ongeveer tegelijk terug bij de finish. Nu komen wij in beweging, de tweede groep van 15 boten, allemaal op zoek naar de beste plek op de startlijn. Niet te vroeg, dan moet je terug of je ligt eruit. De spanning stijgt, ze zeggen wel dat de start met wedstrijdzeilen één van de meest stressvolle gebeurtenissen is die de moderne welvarende mens zichzelf aan kan doen. Het gaat hard, iedereen wil zijn eigen plek en wij zijn catamarans in de herfst, de snelste soort zeilboten die je kan vinden.

Onze toeter gaat, we trekken de schoten aan en springen in de trapeze. Stik. We worden afgedekt en komen niet zo mooi weg als we bedacht hadden. Zijn we te vroeg weg gegaan? Nee, geen vlag en geen toeter, we kunnen in elk geval door. Afvallen dan maar, snelheid maken en achter de rest aan. De boot komt op gang, we gaan op weg naar de bovenboei, waar we veel te laat aankomen. 11e plek, dat wordt racen om aansluiting te krijgen bij de kopgroep. Snel, waar zit de wind? Hoe komen we de tragere boten zo snel mogelijk voorbij? Klaar? Gijp! Doordraaien en loeven, snelheid opbouwen, dan weer de diepte zoeken en terug naar de benedenboeien. We vinden de beste windbaan, onze koers is goed, we vallen nog wat af en daar is het eerste slachtoffer.. voorbij! Oh nee, het waren er twee, plek negen is halverwege het rak veiliggesteld.

Eén van de betere zeilers moet wijken voor een snellere boot uit de eerste startgroep, oppeuzelen maar… daar komt er nog één aan, we zijn hem net voor, nu gijpen, snel… juist! Zo kan hij niet meer voor ons komen! Weer twee boten ingehaald, snellere jongens deze keer. We draaien om de benedenboei en nu weer terug naar de bovenboei. Waar is vrije wind, waar zitten geen boten? Daar, snel overstag en hup, gas erop. Uit mijn ooghoeken zie ik bij één van onze voorliggers de overstag misgaan, een ander gaat de verkeerde kant op, daar zit minder wind. Een vierde plek is met mazzel haalbaar, wie zijn er nog voor ons?

We naderen de bovenboeien, trekken de schoten zo lang mogelijk strak en persen elke extra knoop snelheid uit de boot. Wie zijn er voor ons? Aanvallen of verdedigen? Onze achtervolgers zijn nog ver weg, we kunnen nog voor een extra punt gaan. De vier voor ons zijn al een eind op weg naar de finish, maar je weet maar nooit wat er nog mis kan gaan. Druk houden is het parool. Kicken is dit, jagen, jagen, jagen.

We kijken naar de gate, de benedenboeien. Daar moeten we heen! Middenin staat een regenboog, prachtig, hij begint precies tussen de twee boeien. Heel even fantaseren we over de pot met goud die aan de voet van de regenboog moet liggen en dat wij daar over een paar minuten zijn. Maar we moeten door! Voor ons worden geen fouten meer gemaakt, we finishen als vijfde.

Vergeten is de regen en de kou, achteraf hoor je pas dat je door de hagel bent gezeild. De herinnering aan de race en de regenboog op het water, die blijft, zo mooi was dat.

Opgedragen aan Angela, mijn zeilmaatje.