In een aantal Europese landen vinden politieke verschuivingen plaats, denk aan de technocraten in Italië en Griekenland, de eindeloze formatie van de nieuwe Belgische regering, de versnippering van het Nederlandse politieke landschap (al hoewel die op het oog weer tot een eind is gebracht) en de opkomst van de socialistische president Hollande in Frankrijk. Wat is er aan de hand met de politici? Het gaat niet om een socialist of versnippering, maar om bestuurbaarheid.

De Italiaanse regeringsleider en technocraat Mario Monti.

“Desinteresse bij de burger”

Kennelijk weet de politiek de burgers niet te overtuigen een gezamenlijke richting te kiezen. We doen maar wat, stemmen op Piratenpartijen (Duitsland), populistisch (waar niet) of versplinteren het gehele politieke landschap, waarvan Nederland een voorbeeld was.

Voorheen werden lage opkomst percentages bij verkiezingen geweten aan desinteresse van de burger (onder meer Wim Kok in de jaren 90). Of kwam dit gewoon omdat de burger geen  gehoor vond bij de politiek, door alle partijen buitenspel gezet bij bijvoorbeeld de Betuwelijn? Waar deze zelfde burgers nu de wrange vruchten van plukken in de vorm van ernstige geluidsoverlast en trillingen? Er was immers geen houden aan, deze inmiddels veel bezongen lijn door de prachtige Betuwe (“zie je wel, 100 treinen per dag, echt niet voor niets aangelegd”). Ook de HSL is een voorbeeld van een duur en heel zuur koekje geworden, waar de politiek voor wat betreft betrouwbaarheid en geloofwaardigheid slechte zaken heeft gedaan. Met als gevolg dat de protest-stemmer niet-stemmer werd.

Compromis op compromis

Helaas, het niet uitbrengen van de stem heeft niet geholpen. Dus de kiezer zint op andere maatregelen, en die worden de laatste jaren meer en meer genomen: we gaan stemmen op one-issue partijen en laten ons leiden door onderbuik gevoelens. We maken het daarmee de politiek onmogelijk te regeren. Wat we ook willen, een meerderheid is steeds moeilijker te vinden en moet eindeloos uitgecompromiseerd worden. Het land komt in een neerwaartse spiraal van onbestuurbaarheid, stilstand en achteruitgang terecht.

Griekenland en Italië zijn ons voorgegaan, en in zekere zin ook de Belgen. Op een dag heeft de politiek zichzelf zo klem gezet dat het niet langer zo kan en het mechanisme is uitgewerkt. Er moet wat gebeuren, de rede en verstand moeten het gaan winnen van de politiek.

Technocraten

En daar komen de technocraten, ondernemers, professoren, de bovenlaag van de maatschappij die normaal zijn tijd niet gaat verdoen aan politieke achterkamertjes. Zij neemt haar verantwoordelijkheid en komt in actie. De democratie wordt vervangen door een tijdelijke technocratie waarbij de technocraten het noodzakelijke opruim- en schoonmaakwerk verrichten.

Luxe

Met de verkiezingen op komst, oplopende pensioentekorten, de Staatsschuld, ongelijkheid die dreigt te ontstaan door het niet opgeven van verworven rechten, grote politieke onenigheid over al dan niet noodzakelijke hervormingen, toenemende lasten verzwaringen en een politiek systeem dat de waarheid niet durft te vertellen: we kunnen het allemaal niet meer betalen, het is te duur geworden en we zullen allemaal moeten accepteren dat de welvaart een tandje minder wordt.

Als de politici dit vuile werk niet opknappen én we ons niet langer de luxe kunnen permitteren hier nog langer voor weg te lopen is de kans groot dat in de periode na 12 september ook Nederland naar een technocratisch bestel gaat. Het eigen failliet van de politiek.

Een voorbeeld van hoe het misschien af zou kunnen lopen: De technocraat wil niet gekozen worden maar wel besturen. Hij zou ook niet gekozen worden als het aan zijn landgenoten ligt..